Πως φύτρωσαν ξαφνικά το 2001 οι ΜΚΟ που έπαιρναν ανεξέλεγκτα λεφτά

 
Ένα (πολύ) παλιό ρεπορτάζ

της Βασιλικής Σιούτη
Μια φορά κι έναν καιρό,-κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ’90-, εμφανίστηκαν στην Ελλάδα οι πρώτες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις σαν κι αυτές που είχαν ήδη προηγηθεί στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ με σκοπό την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Το 1991 υπήρχαν περίπου δέκα τέτοιες οργανώσεις οι οποίες αναζητούσαν χρήματα, κυρίως από την Ε.Ε και από δωρητές.
Το 2000 με απόφαση της Ε.Ε όλα τα κράτη-μέλη, και η Ελλάδα φυσικά, θα έπρεπε στο εξής να διαθέτουν το 0,21 του ΑΕΕ σε ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια. Αυτό πρακτικά σήμαινε ότι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θα διέθετε μερικά δισεκατομμύρια δραχμές κάθε χρόνο σε ΜΚΟ με σκοπό να προσφέρουν ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια σε τρίτες χώρες που είχαν ανάγκη. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο από 10 ΜΚΟ που υπήρχαν μέχρι τότε, δημιουργήθηκαν άλλες 300. Σήμερα είναι 370 (μόνο oι εγκεκριμένες από το ΥΠΕΞ).

Την εποχή εκείνη που το ελληνικό «φιλότιμο» δημιουργούσε τη μία ΜΚΟ μετά την άλλη, για αρκετούς –μετά τα ΚΕΚ και το χρηματιστήριο – ήταν η επόμενη καλή «ευκαιρία». Φυσικά ανάμεσα στις ΜΚΟ που χρηματοδότησε το ΥΠΕΞ υπάρχουν και σοβαρές οργανώσεις που προσφέρουν σπουδαίο έργο, εθελοντικά και χωρίς κανένα ιδιωτικό όφελος. Με τη διαφορά ότι αυτές θα έπρεπε να αποτελούν τον κανόνα και όχι τις εξαιρέσεις.
Την περίοδο της άνθισης των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων ακούστηκε μία μόνο ηχηρή διαφωνία και πολλές φήμες. Η διαφωνία ήταν του πρώην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ και αρμόδιου υφυπουργού για την οικονομική διπλωματία, Γ. Ζαφειρόπουλου. Παρότι τυπικά η διαχείριση των πόρων για τις ΜΚΟ συμπεριλαμβάνονταν στις αρμοδιότητές του, στην πράξη τις αποφάσεις τις έπαιρνε ο συνεργάτης του υπουργού Άλεξ Ρόντος. Ο κ.Ζαφειρόπουλος είχε πολλές ενστάσεις και για το που δίνονται τα χρήματα και για το «γιατί» δίνονται τα χρήματα. Ο Άλεξ Ρόντος φρόντισε να χρηματοδοτήσει από τα κονδύλια του ελληνικού ΥΠΕΞ –όπως φαίνεται και στην επίσημη λίστα- και τη δική του ΜΚΟ στην οποία δραστηριοποιούνταν εδώ και πολλά χρόνια: την ΙΟCC. Η συγκεκριμένη οργάνωση μάλιστα έγινε και το όχημα για να βρεθεί μετά το βομβαρδισμό της Σερβίας δίπλα στον πατριάρχης Παύλο. Στη λίστα χρηματοδότησης βρίσκεται με το όνομα «Διεθνής ανθρωπιστικός οργανισμός ορθοδόξων».
Οι ΜΚΟ και η διαφωνία του με τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Παπανδρέου ήταν η αιτία για να πει στο τέλος του 2001 ο Γ. Ζαφειρόπουλος «ή ταν ή επί τας». Ο τότε πρωθυπουργός επέλεξε «επί τας» και έτσι ο φανατικότερος Σημιτικός της κυβέρνησης βρέθηκε εκτός νυμφώνα. Το θέμα είχε θορυβήσει τότε το ελληνικό κοινοβούλιο και κάποιοι ζήτησαν εξηγήσεις, κυρίως από το κόμμα του Συνασπισμού. Όταν ζήτησαν και έλαβαν μία πρόχειρη λίστα με κάποιες χρηματοδοτήσεις μερικοί αναρωτήθηκαν φωναχτά: «Τι είναι όλα αυτά τα εκατομμύρια για «εκπαιδευτική δράση σε θέματα εκδημοκρατισμού στα Βαλκάνια;»
« Και τι είδους εκπαιδευτική δράση, ποιας κατεύθυνσης;» προκάλεσαν αρκετοί το Άλεξ Ρόντο να μιλήσει, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Η δημιουργία ορισμένων χειραγωγούμενων ΜΚΟ- ανάμεσα στις άλλες- προκειμένου να κάνουν πολιτικό παιχνίδι οι ηγεσίες είναι σύνηθες .

«Και ο ίδιος ο ΟΗΕ κάνει πολιτικό παιχνίδι με την ανθρωπιστική βοήθεια» αναφέρει πρόεδρος ΜΚΟ. «Μεγάλο μέρος των χρημάτων από αυτά που συγκέντρωσαν πέρυσι οι χώρες και παρέδωσαν στον ΟΗΕ δεν έφτασε ποτέ στον προορισμό τους. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών πιέζει τον πληγέντα λαό να απομονώσει πρώτα τους αντάρτες Ταμίλ» .
Πηγαίνει ακόμα πιο πίσω : «τα χρήματα που είχαν συγκεντρωθεί για τους σεισμόπληκτους του Ιράν δεν έχουν επίσης παραδοθεί και ο ΟΗΕ τα χρησιμοποιεί ως «καρότο» προκειμένου να υποκύψει η χώρα στις πολιτικές του πιέσεις». Το εάν στο μεταξύ τα χρήματα αυτά κάθονται σε κάποια ταμεία του ΟΗΕ ή «κινούνται» δεν είναι γνωστό.

Στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία είναι αρκετοί αυτοί που κατάφεραν να κάνουν τις ΜΚΟ ένα επικερδές επάγγελμα. Ακόμα και εταιρείες συμβούλων επιχειρήσεων, όπως οι “Ευρωσύμβουλοι” ( Euroconsultans ) διαφήμιζαν και διαφημίζουν τον σχεδιασμό αναπτυξιακών επιχειρήσεων. Πληροφορίες από τη Θεσσαλονίκη αναφέρουν ότι έστησαν αρκετές ΜΚΟ εκεί – όπου βρίσκεται και η έδρα της εταιρείας-, οι οποίες και χρηματοδοτήθηκαν. Οι ίδιες φήμες θέλουν την εν λόγω εταιρεία να έχει «σχέσεις» με κορυφαίο στέλεχος της προηγούμενης κυβέρνησης. Ρίχνοντας μια ματιά στη λίστα χρηματοδότησης μπορεί να διαπιστώσει κανείς ότι πολλά χρήματα δόθηκαν σε οργανώσεις της Θεσσαλονίκης προκειμένου να διοργανωθούν εκεί διάφορες αμφιβόλου χρησιμότητας ημερίδες. Δράσεις οι οποίες δεν γίνονται στην ίδια τη «χώρα δράσης» όπως απαιτούν οι κανονισμοί και ούτε μπορούν να χαρακτηρισθούν ανθρωπιστική βοήθεια.
***Είναι περίπου κοινό μυστικό ότι πέραν των παλιών και γνωστών ΜΚΟ καθώς κι ελάχιστων ακόμα, «χρειάζεται πολιτικό μέσο για να πάρεις χρηματοδότηση αναφέρει εθελοντής που έχει συνεργαστεί με ΜΚΟ που σχετίζεται με πολιτικό πρόσωπο. «Ο ίδιος άνθρωπος αναφέρει: « Από το έργο που παρουσιάζαμε τα μισά είχαν πραγματοποιηθεί αληθινά. Λειτουργούσαμε περίπου ως επιχείρηση του προέδρου».
****Στα Ιωάννινα «Η Humanet είναι μία ΜΚΟ ταυτισμένη με την Τατιάνα Καλογιάννη, αδερφή του υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ ενώ δεν έλειπαν και οι σχέσεις με το Πασοκ» αναφέρει αξιόπιστη πηγή από τα Ιωάννινα , πληροφορία την οποία η Κ.Ε διασταύρωσε. Η συγκεκριμένη ΜΚΟ, μάλιστα, έχει χρηματοδοτηθεί με μεγάλα ποσά.: 155 εκατομμύρια δραχμές το 2000 για πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του κρατικού πανεπιστημίου της Μολδαβίας, 80.000.000 για ανακατασκευή τεχνικής σχολής στη Σκόδρα, 300.000 ευρώ για micro-credits στην Αλβανία, 155.000 ευρώ για πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της υποδομής πληροφορικής του πανεπιστημίου της Μολδαβίας, 100.000 για πρόγραμμα αξιοποίησης των υδάτων του ποταμού Suhe στην Αλβανία, 650.000 ευρώ για διάφορες ανακατασκευές στην Αλβανία , διάφορα κονδύλια για ιατρικά εργαστήρια στην Κούβα…και αρκετά άλλα.
****Οι «Πολίτες σε δράση» , μία οργάνωση με τη διεύθυνση και το e mail της Μαρίας Δαμανάκη, η οποία όμως εμφανίζει τυπικά το όνομα κάποιου Β.Χρονάκη και την οποία βλέπουμε να επιδοτείται από το ΥΠΕΞ με χιλιάδες ευρώ για «λειτουργία ινστιτούτου επιμόρφωσης βαλκάνιων βουλευτών».
Αλλά και παλιότερα η κίνηση «Πολίτες για την Αθήνα» το 2000 πήρε 70.665.000 δραχμές για να δημιουργήσει «δίκτυο επαφής γυναικών βουλευτών των Βαλκανίων».

****Ο καθηγητής Φλογαίτης , φίλος του πρώην πρωθυπουργού και πρώην αντιπρόεδρος του ΕΣΡ χαρακτήρισε ως ΜΚΟ το Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσίου Δικαίου το οποίο είχε από πριν και στη συνέχεια άρχισε να λαμβάνει τεράστια ποσά από αυτά που προορίζονταν για ανθρωπιστική βοήθεια. Ενδεικτικά από τις λίστες του ΥΠΕΞ: 50 εκατομμύρια δραχμές το 2000 για «πρόγραμμα υποστήριξης Νομικής μεταρρύθμισης στην περιοχή BRCKO της πρώην Γιουγκοσλαβίας». Λίγο αργότερα λαμβάνει άλλα 30 εκατομμύρια δραχμές για τον ίδιο λόγο. Το 2002 άλλα 80 εκατομμύρια, πάλι για το BRCKO ,και άλλα 139 εκατομμύρια δραχμές για πρόγραμμα «Νομικής μεταρρύθμισης του Ιράν». Το 2003 τα κονδύλια αυξάνονται ακόμα περισσότερο και ανάμεσα στα άλλα του δίνονται 100.000 ευρώ για «Κέντρο υποστήριξης Γυναικών στο Αφγανιστάν» καθώς και άλλα 60.000 ευρώ για πρόγραμμα «Νομικής μεταρρύθμισης στο Αφγανιστάν». Το 2004 τα κονδύλια παίρνουν φωτιά: 175.000 ευρώ για την καταπολέμησης της διαφθοράς στον Λίβανο, 350.000 ευρώ για την επιμόρφωση εκπροσώπων βαλκανικών και παρευξείνιων χωρών, 175.000 ευρώ για επιμόρφωση νομικών της Μολδαβίας, 88.500 ευρώ για επιχειρηματική συνδιάσκεψη για τις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου…

Ο τότε ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Δ.Τσάτσος και μέντορας του αρμόδιου υφυπουργού Εξωτερικών Ανδρέα Λοβέρδου, διεκδίκησε και έλαβε κι αυτός για το δικό του Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου (το οποίο χαρακτήρισε κι αυτός ΜΚΟ) μερίδα του λέοντος των ανθρωπιστικών κονδυλίων: έλαβε 29 εκατομμύρια δραχμές για «Πρόγραμμα θεσμικών μεταρρυθμίσεων στην Αλβανία», 26 εκατομμύρια για «επιστημονική συνεργασία με τη ΠΓΔΜ», 129.552.500 δραχμές για «θεσμική υποστήριξη των Βαλκανίων», 30.000.000 για την «καταπολέμηση της διαφθοράς στην Αλβανία», 20.000.000 για μεταρρυθμίσεις στην ΠΓΔΜ, άλλα 40.000.000 δρχ. για την καταπολέμηση της διαφθοράς στον τομέα της υγείας στην Αλβανία, 90.000.000 δρχ. για την θεσμική υποστήριξη των κρατών της ΝΑ Ευρώπης, και 110.235.000δρχ. για πρόγραμμα επιστημονικής συνεργασίας με τη Συρία για τη δημόσια διοίκηση. Το 2003 ξαναπαίρνει άλλα 48.000 ευρώ για το BRCKO και 30.000 ευρώ για ενίσχυση των επιστημονικών σχέσεων με τη Συρία.
Το 2004 –προεκλογική χρονιά- υπάρχει ένας οργασμός δράσεων για τη ΜΚΟ του Δ.Τσάτσου: 40.000 ε, 8.000, 35.000, 72.000, 18.000, 27.000, 36.000 για προγράμματα «επιστημονικών συνεργασιών» με το Αζερμπαϊτζάν, την Γεωργία, την Αρμενία, τη Συρία, τη Μολδαβία, για την συμμετοχή των γυναικών στη ζωή της Ιορδανίας και την καταπολέμηση της διαφθοράς της Αλβανία.
****Εντύπωση κάνει και η μεγάλη χρηματοδότηση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και του Α.Μαρτίνη, ενός προσώπου που έχει απασχολήσει έντονα τη δικαιοσύνη τα τελευταία χρόνια και έχει κατηγορηθεί για «οικονομικές ατασθαλίες».
****Αλλά και το ΙΣΤΑΜΕ το πολιτικό ινστιτούτο του ΠΑΣΟΚ παρότι χρηματοδοτείται με πολλά εκατομμύρια από τον κρατικό προϋπολογισμό ετησίως, έχει χαρακτηρισθεί ως ΜΚΟ και ελάμβανε διάφορα κονδύλια από το ΥΠΕΞ για ανθρωπιστική δράση όπως: 155 εκατομμύρια δραχμές –το 2000- για την αναμόρφωση της Γεωργιανής Βουλής, 37.500.000 δραχμές για δημιουργία μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη Σόφια, 37.500.000 για την εκπόνηση προγράμματος για τη γυναικεία ανεργία της Αλβανίας, 60.000 ευρώ για δημιουργία και πάλι μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη Βουλγαρία, 93.000 ευρώ –δύο χρόνια μετά, το 2002- και πάλι για την αναμόρφωση της βουλής της Γεωργίας …….και άλλα…
Ο Ι. Αναγνωστόπουλος ετοιμαζόταν να κλείσει την επιχείρηση ενδυμάτων που διατηρούσε στη Βόννη και να επιστρέψει ως συνταξιούχος στην Ελλάδα. Ήταν το 2000, κατά τη διάρκεια του βομβαρδισμού της Σερβίας. Λίγο πριν την επιστροφή φόρτωσε ένα φορτηγό με ρούχα και τα απέστειλε ως ανθρωπιστική βοήθεια στους Σέρβους, το δράμα των οποίων τον είχε συγκινήσει. Εκείνοι του είπαν ότι δεν είχαν ανάγκη από ρούχα αλλά από φάρμακα για λευχαιμία.
Όταν ο Ι.Αναγνωστόπουλος ήρθε στην Ελλάδα, -διηγείται ο ίδιος στην Κ.Ε.- έστησε μία φιλανθρωπική οργάνωση (ΜΚΟ) με το όνομα «Απόστολος Παύλος» και απευθύνθηκε σε φίλους γιατρούς όπως τον γνωστό καρδιολόγο Τούτουζα προκειμένου να συγκεντρώσουν χρήματα για να αγοράσουν και να στείλουν φάρμακα για λευχαιμία στη Σερβία. «Στείλαμε μερικά , αλλά οι ανάγκες τους ήταν μεγάλες. Χρειάζονταν κι άλλα. Τα φάρμακα αυτά ήταν ακριβά όμως και δεν μπορούσαμε να τα αγοράσουμε. Απευθύνθηκα στο Υπουργείο Εξωτερικών. Στην αρχή δεν έβρισκα ανταπόκριση, αλλά επέμενα», αναφέρει. Έτσι κάποια στιγμή βρέθηκε ένας από του ΥΠΕΞ ο οποίος τους είπε ότι δεν μπορούν να του δώσουν χρήματα για να αγοράσει φάρμακα για λευχαιμία μπορεί όμως να του δώσει 500.000.000 δραχμές για τους στείλει 3000 τόνους ροδάκινα. «Μας είπε ότι οι άλλες ΜΚΟ δεν δέχονταν γιατί ήταν δύσκολη αποστολή. Έπρεπε να φτάσουν μέσα σε τρεις μέρες για να μη χαλάσουν. Τι να κάναμε; Δεχθήκαμε, έστω και τα ροδάκινα».
Ο Ι.Αναγνωστόπουλος απαντώντας σε ερώτηση της Κ.Ε αναφέρει ότι εκείνος δεν πήρε χρήματα στα χέρια του. Τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη επέλεξαν από πού θα αγοραστούν τα ροδάκινα. Εκείνος απλώς πληροφορήθηκε ότι ήταν από την Πέλλα, την Ημαθία και την Κοζάνη.
Αναφέρει επίσης ότι δεν ήταν μόνο μία η αποστολή ροδακίνων ως επισιτιστική βοήθεια, όπως αναγράφεται στις λίστες του ΥΠΕΞ, αλλά περισσότερες. «Αμέσως μετά μας έδωσαν άλλους 5.000 τόνους ροδάκινα που πληρώθηκαν από χρήματα της Ε.Ε» λέει.
«Αφού τελειώσαμε με τις αποστολές ροδάκινων δεν μας ξαναέδωσαν καμία άλλη βοήθεια όσες φορές κι αν απευθυνθήκαμε στο ΥΠΕΞ. Στο μεταξύ είχαμε αντιληφθεί ότι κι άλλες οργανώσεις είχαν αρχίσει να μεταφέρουν φρούτα στη Σερβία, αλλά λειτουργώντας παράνομα. Είχα καταγγείλει στο υπουργείο δύο οργανώσεις από τη Βέροια και τη Φλώρινα που αναλάμβαναν να μεταφέρουν πορτοκάλια στη Σερβία και αντί αυτού σταματούσαν στο Βράνιγιε, δίπλα σε ένα χυμοποιείο. Παρά τις έντονες καταγγελίες μου δεν έγινε τίποτα. Αντίθετα έκλεισαν οι πόρτες για εμάς.
Πρώην στέλεχος του υπουργείου Γεωργίας αναφέρει ότι οι μεταφορές φρούτων γίνονταν όχι βέβαια για να παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας (αφού οι Σέρβοι ζητούσαν φάρμακα κι όχι ροδάκινα) αλλά για να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα. Για το σκοπό αυτό έβρισκαν είτε κάποιες μικρές και άπειρες οργανώσεις που δεν ήταν «στο κόλπο» είτε κάποιους που συμπράττανε συνειδητά. «Αρκετές τέτοιες εξυπηρετήσεις σε πολιτικούς έχουν κάνει οι εκκλησιαστικές οργανώσεις» δηλώνει.
«Συχνά μάλιστα» αναφέρει τα φρούτα δεν έφταναν στον προορισμό τους . Τα πετάγανε σε χαράδρες. Γιατί τα πολλά λεφτά –και μαύρα- είναι στα έξοδα μεταφοράς.
****Οι εκκλησιαστικές ΜΚΟ χρηματοδοτούνται από το ΥΠΕΞ με τεράστια ποσά πράγματι και επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ αλλά και επί Ν.Δ, ενώ πολύς κόσμος νομίζει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια που στέλνει η εκκλησία είναι με δικούς της –αποκλειστικά- πόρους.
****Η ΜΚΟ με τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση όμως, -με διαφορά- είναι η «ΙΜΙ» -«Διεθνές Κέντρο Αποναρκοθέτησης» που έχει σκοπό την «αποναρκοθέτηση» στη Βοσνία, το Ιράκ, τον Λίβανο και αλλού.
Πηγή:http://vassilikisiouti.wordpress.com