Αστυνομία – Τοπική Αυτοδιοίκηση: Κοινός Παρανομαστής ο πολίτης

 
Η σχέση Αστυνομίας-Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι ενδεχόμενοι τρόποι ανάπτυξής της, μετά την κατάργηση της Δημοτικής Αστυνομίας αλλά και υπό το φως των σοβαρών προβλημάτων που έχει δημιουργήσει και αναμένεται να διογκώσει η οικονομική κρίση, ήταν το θέμα ημερίδας που διοργάνωσε η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθηνών, με τίτλο «Αστυνομία – Τοπική Αυτοδιοίκηση: Κοινός Παρανομαστής ο πολίτης», παρουσία επιστημόνων-εγκληματολόγων και πολλών υποψηφίων στην Περιφέρεια Αττικής και στον δήμο Αθηναίων στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.

Σοβαρά ερωτήματα για τη σχέση αυτή έθεσε η καθηγήτρια Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου Paris 11, Αναστασία Τσουκαλά, η οποία σημείωσε ότι η συνεργασία ΕΛ.ΑΣ.-ΟΤΑ «βασίζεται σε μια ασύμμετρη σχέση» που θα οδηγήσει στην «επιβολή της αστυνομικής λογικής ως προς το χαρακτηρισμό της απειλής». Όπως είπε, η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τα πειράματα αυτά οδηγούν συνήθως στη λήψη κατασταλτικών ή δημαγωγικών μέτρων. Και έφερε ως παράδειγμα τη Μεγάλη Βρετανία όπου, όπως σημείωσε, τα μέτρα οδήγησαν στη συστηματική παρακολούθηση συγκεκριμένων ομάδων πληθυσμού. Συγχρόνως τόνισε ότι οι πολιτικές αυτές ωθούν τους ΟΤΑ σε «ιδιωτικές πολιτικές πρόληψης της εγκληματικότητας» και παρέπεμψε στις «Ιδεολογικές Επιτροπές Κατοίκων», όπως τις χαρακτήρισε, αναφερόμενη σε Επιτροπές Κατοίκων διαμερισμάτων του δήμου Αθηναίων τα προηγούμενα χρόνια.
Πριν προταθεί η συνεργασία ΕΛ.ΑΣ.-ΟΤΑ θα πρέπει να παρθούν μέτρα κατά της διαφθοράς και της αυθαιρεσίας στους κόλπους της ίδιας της Αστυνομίας, επισήμανε η κ. Τσουκαλά. Όπως εξήγησε, υπάρχουν μηχανισμοί πάταξης της διαφθοράς και ένας από αυτούς είναι η στέρηση για τους επίορκους αστυνομικούς της συνταξιοδότησης. Η μέθοδος αυτή, ανέφερε, μείωσε κατά 85% το πρόβλημα στη Μ. Βρετανία, όπου εφαρμόσθηκε. Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, υπογράμμισε, δεν υπάρχει σοβαρός μηχανισμός για την περιστολή της αστυνομικής βίας, προσθέτοντας ότι οι ενέργειες αστυνομικής βίας συγκαλύπτονται και οι πολίτες καλούνται να συνεργασθούν με μια μη νομοταγή Αστυνομία.
Στην ανάγκη διάγνωσης του προβλήματος της εγκληματικότητας στη χώρα, αναφέρθηκε ο διδάκτωρ Εγκληματολογίας, Άγγελος Τσιγκρής, ο οποίος σημείωσε ότι το έγκλημα γεννούν κυρίως οι κοινωνίες και όχι η έλλειψη αντεγκληματικής πολιτικής. Όπου αυξάνεται η φτώχεια, οι ανισότητες, οι εξαθλιωμένες ομάδες, είναι μοιραίο να αυξηθούν η περιθωριοποίηση και η εγκληματικότητα, υπογράμμισε. Και έφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Νέα Υόρκη, «τη μητρόπολη της Δύσης, των έντονων ανισοτήτων, όπου το μοντέλο της μηδενικής ανοχής πέτυχε μόνο στο κέντρο της πόλης, ενώ την ίδια στιγμή επέφερε στην περιφέρεια αύξηση της εγκληματικότητας κατά 85%». Ο κ. Τσιγκρής τόνισε ότι η εγκληματικότητα μπορεί να μειωθεί με πολιτικές πρόληψης. Όπως είπε χαρακτηριστικά, είναι προτιμότερο να σωθεί μια επιχείρηση με 50 εργαζόμενους που δεν θα μείνουν νηστικοί, παρά να ανοίξει άλλο ένα αστυνομικό τμήμα. Η φτώχεια είναι αυτή που γεννά την ανάγκη για τείχη και κάμερες ασφαλείας, υποστήριξε.
Στον μεγάλο αριθμό αρμοδιοτήτων των αστυνομικών που δεν τους επιτρέπουν να είναι αποτελεσματικοί, αναφέρθηκε ο περιφερειάρχης Αττικής, Γιάννης Σγουρός, προσθέτοντας ότι αρκετές αρμοδιότητες θα μπορούσε να ασκήσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Και έφερε ως παράδειγμα τα ρέματα, «όπου η αυτοδιοίκηση δεν έχει την αρμοδιότητα να διώκει αυτούς που γεμίζουν τις κοίτες τους με μπάζα, με αποτέλεσμα τα ρέματα να πλημμυρίζουν». Ο κ. Σγουρός κάλεσε την κυβέρνηση να πάρει το ρίσκο να αποκεντρώσει τις αρμοδιότητες του υπουργείου Δημόσιας Τάξης με το νέο σχέδιο νόμου.
Στον αναβαθμισμένο ρόλο της Αστυνομίας, στην ασφάλεια και την κοινωνική ειρήνη, αναφέρθηκε ο υποψήφιος περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Κουμουτσάκος, ο οποίος τάχθηκε υπέρ των Τοπικών Συμβουλίων Αστυνόμευσης στους δήμους που δεν έχουν ακόμη συγκροτηθεί και υπέρ του Περιφερειακού Συμβουλίου Παραβατικότητας στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης, «που επίσης δεν έχει ακόμη συγκροτηθεί και θα έπρεπε αυτό να γίνει άμεσα». Ο κ. Κουμουτσάκος σημείωσε ότι θα πρέπει να θωρακισθεί ο θεσμικός και ο συνταγματικός ρόλος των αστυνομικών. Σε ό,τι αφορά τα επεισόδια σε διαδηλώσεις, επισήμανε ότι δεν είναι δυνατόν οι αστυνομικοί να φρουρούν διαδηλώσεις χωρίς περιφρούρηση και μετά να κατηγορούνται για τον τρόπο που τις διαχειρίζονται.
Σε πρακτικές προτάσεις σε ό,τι αφορά την ασφάλεια της Περιφέρειας Αττικής προχώρησε η υποψήφια περιφερειάρχης, Ρένα Δούρου, η οποία δήλωσε καταρχήν συγκινημένη για την πρόσκληση που της έγινε, καθώς η ίδια είναι κόρη αξιωματικού της Αστυνομίας. «Οι καλές πρακτικές της Ευρώπης είναι δύσκολο να εφαρμοσθούν αυτή τη στιγμή – υποστήριξε – σε μια χώρα χειμαζόμενη από την οικονομική κρίση και από κρίση Δημοκρατίας». Αναφερόμενη ειδικά στην οδική ασφάλεια, σημείωσε ότι το Λεκανοπέδιο της Αττικής έχει τη θλιβερή πρωτιά στην ΕΕ σε τροχαία ατυχήματα. Πρότεινε μια σειρά μέτρα, ξεκινώντας από τη διοργάνωση σεμιναρίων στα σχολεία από τους ίδιους τους αστυνομικούς , ενώ σε ό,τι αφορά το έγκλημα και την παραβατικότητα, εξέφρασε την άποψη ότι είναι κοινή λογική πως δεν μπορεί να μειωθούν με την οικονομική κρίση, αλλά αντιθέτως ότι θα αυξηθούν ό,τι και να κάνει η Αστυνομία. «Μέχρι να ομαλοποιηθεί η κατάσταση σε σας θα πετούν το μπαλάκι» είπε απευθυνόμενη προς τους αστυνομικούς. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, σημείωσε ότι πρέπει να επανέλθει ο θεσμός του αστυνομικού της γειτονιάς. Για τα ναρκωτικά σημείωσε ότι «η λύση δεν είναι να σας στέλνουν στα σχολεία να κυνηγάτε καταλήψεις, αλλά να υπάρχει πρόληψη». «Αγκάθι» χαρακτήρισε το παραεμπόριο και πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει κανένας Αφρικανός που να προσγειώνεται στην Αθήνα με ένα σεντόνι γεμάτο τσάντες Louis Vuitton. Γι αυτό, είπε, θα πρέπει να χτυπηθεί το πρόβλημα στη ρίζα, «να διωχθεί αυτός που φέρνει τα λαθραία για να τα δώσει στους μικροπωλητές». Και κατέληξε: «Για μας δεν υπάρχει κατηγορία ένστολος. Υπάρχει δημόσιος λειτουργός» και κάποιοι, πρόσθεσε, του φέρονται σαν να είναι κομματική πελατεία.

Σε συγκεκριμένα προβλήματα των αστυνομικών αναφέρθηκε ο υποψήφιος περιφερειάρχης Αττικής, Παύλος Χαϊκάλης. Έκανε λόγο για κοροϊδία των αστυνομικών από την κυβέρνηση σχετικά με την πληρωμή των πενθήμερων, επισημαίνοντας: «Με τον υπουργό Δημόσιας Τάξης να δηλώνει ότι δεν υπάρχουν χρήματα για να καλυφθούν και τον πρωθυπουργό να ανακοινώνει ότι υπάρχουν επτά εκατομμύρια ευρώ για να καλυφθούν». Αναφέρθηκε στην εξαθλίωση μέσα στην οποία εργάζονται οι αστυνομικοί, «με παλιά και ασυντήρητα περιπολικά, με έλλειψη καυσίμων για την κίνησή τους, χωρίς γραφική ύλη, με ελλείψεις σε τέτοιο βαθμό ώστε να καθυστερούν ακόμη και να εκδοθούν οι ειδικές ταυτότητές τους, με παλιά και ανεπαρκή κράνη, με ελλείψεις σε στολές και αλεξίσφαιρα γιλέκα». Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στα όπλα που τους μοιράζουν, «που είναι τόσο ακατάλληλα ώστε οι ίδιοι να αναγκάζονται να δίνουν μισθούς δυο μηνών για να αγοράσουν καλό όπλο». Επίσης, αναφέρθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με τα ωράρια, τις μεταθέσεις και τους μισθούς τους.
Στον ρόλο της Αστυνομίας ως «προστάτη δικαιωμάτων» αναφέρθηκε ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στο σχέδιο νόμου που είχε καταθέσει στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης για τις συναθροίσεις. Όπως είπε «πρέπει να σταματήσει το φαινόμενο να καταλαμβάνεται το οδόστρωμα από 50 ανθρώπους και να παθαίνει έμφραγμα το Κέντρο τρεις φορές την ημέρα». «Η Αστυνομία» υποστήριξε «επιλέγει σ” αυτές τις περιπτώσεις την εύκολη λύση, κλείνει όλους τους δρόμους και τους σταθμούς του μετρό». Αναφερόμενος στις επενέργειες της διάλυσης της Δημοτικής Αστυνομίας, σημείωσε ότι η ελεγχόμενη στάθμευση στην πόλη έχει πλέον διαλυθεί και ότι τις ερχόμενες ημέρες θα συναντηθεί με τον υπουργό Δημόσιας Τάξης, Νίκο Δένδια, προκειμένου να συζητήσουν πώς ο δήμος Αθηναίων και η ΕΛ.ΑΣ. θα ασκήσουν από κοινού αστυνόμευση στην πόλη.
Το πιο σοβαρό ζήτημα είναι η προκατάληψη απέναντι στον αστυνομικό, υποστήριξε ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, Αρης Σπηλιωτόπουλος και σημείωσε ότι θα πρέπει να επαναπροσδιορισθεί μια νέα σχέση του πολίτη με την αστυνομία. Όταν σταματήσει το σύνθημα «Μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι», τότε θα σταματήσει να καίγεται και η Αθήνα, είπε εμφατικά και πρόσθεσε: «Κάθε θύμα αστυνομικός είναι καρφί στην ελληνική κοινωνία». Ο κ. Σπηλιωτόπουλος στράφηκε κατά της κ. Δούρου και χαρακτήρισε «έκθεση ιδεών» την πρότασή της να κτυπηθεί το παραεμπόριο στη ρίζα. Η λύση, είπε, είναι το λαθρεμπόριο να αντιμετωπισθεί με μηδενική ανοχή εκεί όπου βρίσκεται. Όπως διευκρίνισε, να καταστρέφονται επιτόπου τα παράνομα εμπορεύματα, είτε με σπρέϊ -τα πιο ελαφρά, είτε στην υψικάμινο -τα πιο βαριά, και πρόσθεσε ότι η φύλαξη των παράνομων εμπορευμάτων σήμερα σε αποθήκες σημαίνει κόστος και απώλεια δύναμης για τους αστυνομικούς που τα φρουρούν. Σε ό,τι αφορά τη Δημοτική Αστυνομία, ανέφερε ότι καλώς ή κακώς καταργήθηκε, αλλά κατά τη γνώμη του θα πρέπει να μετεξελιχτεί. Σημείωσε ότι η εγκληματικότητα είναι άρρηκτα δεμένη με τη λαθρομετανάστευση και επευφήμησε το έργο του υπουργού Δημόσιας Τάξης, Ν. Δένδια.
Οι αστυνομικές δυνάμεις θα πρέπει να είναι κατανεμημένες έτσι ώστε να αντιμετωπίζεται το οργανωμένο έγκλημα, πρότεινε ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, υπογραμμίζοντας ότι στις υποβαθμισμένες περιοχές, όπου υπάρχει το μεγαλύτερο πρόβλημα, θα πρέπει να ενισχυθεί το αίσθημα ασφάλειας. Αυτή, όμως, δεν είναι στην πραγματικότητα η ασκούμενη πολιτική, συνέχισε και έφερε ως παράδειγμα το Αστυνομικό Τμήμα Κυψέλης, όπου από τις 268 οργανικές θέσεις, οι 170 είναι υπάρχουσες και μόνο 95 άτομα υπηρετούν. Στην ίδια λογική, επέκρινε την απόφαση να κλείσουν Τμήματα, όπως το Αστυνομικό Τμήμα Ακροπόλεως. «Για μας το Αστυνομικό Τμήμα είναι το κύτταρο αστυνόμευσης στη γειτονιά» πρόσθεσε και έκανε αναφορά στον κοινωνικό ρόλο της Αστυνομίας, «στον οποίον θα πρέπει να δοθεί βάρος». Σε ό,τι αφορά το παραεμπόριο, σημείωσε ότι θα πρέπει να χτυπηθεί στη ρίζα και ζήτησε την επανασύσταση της Δημοτικής Αστυνομίας, προσθέτοντας ότι «εμείς δεν ψηφίσαμε την κατάργησή της».
Πρόταση για την οικονομική ενίσχυση των αστυνομικών έκανε ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, Νικήτας Κακλαμάνης, ο οποίος αναφέρθηκε στον ρόλο της Αστυνομίας στην ασφάλεια και την ευταξία, αλλά και στην κοινωνική αποστολή της. Πρότεινε επίσης το 10% από τα χρήματα που εισπράττονται από τις κλήσεις και τις παραβάσεις του ΚΟΚ, να επιστρέφεται στην ΕΛ.ΑΣ. Από τα χρήματα αυτά, υποστήριξε, το 50% να πηγαίνει στο Ταμείο Αλληλοβοήθειας Αστυνομικών και το 50% να διατίθεται για την ανανέωση του εξοπλισμού τους.
«Με ψήφους βουλευτών κάποιοι άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους» σημείωσε ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, Νίκος Σοφιανός, αναφερόμενος στη Δημοτική Αστυνομία και επέκρινε ταυτόχρονα τη σκληρή πολιτική που ακολουθήθηκε από τον δήμο Αθηναίων στην ελεγχόμενη στάθμευση. Τη χαρακτήρισε «πογκρόμ» που είχε ως αποτέλεσμα 180.000 κλήσεις τον Ιανουάριο του 2011 και 200.000 κλήσεις τον επόμενο μήνα. «Τόσες σκούπες έχουν γίνει, αλλά το οργανωμένο έγκλημα παραμένει άπιαστο» είπε αναφερόμενος στο πρόβλημα της εγκληματικότητας, των ναρκωτικών, της πορνείας και της πώλησης λαθραίων προϊόντων. «Και όμως, η χαρτογράφηση των μαφιών υπάρχει, τα κυκλώματα είναι γνωστά και καταγράφονται στις εκθέσεις» πρόσθεσε. Σε ό,τι αφορά το παραεμπόριο, είπε ότι τα εμπορεύματα μπαίνουν ελεύθερα σε ποσοστό 80% από την Ιταλία, αναφέροντας ότι αυτό είναι «γνωστό σε όλους όπως γνωστές είναι και οι αποθήκες, και όμως επιλέγουμε να κυνηγάμε τον Αφρικανό». Και απεύθυνε ερώτημα προς τον δήμαρχο Αθηναίων γιατί δεν υλοποίησε την πρόταση για την πολύ-πολιτισμική αγορά.
ΑΠΕ – Ρεπορτάζ: Μαρία Δεληθανάση